https://www.facebook.com/notes
Έχοντας διαβάσει και τα δύο βιβλία, βρίσκω πως το πρώτο (ο Όρκος) είναι ένα βιβλίο στηριγμένο φυσικά στο δημοτικό τραγούδι. Είναι ένας πολύ ωραίος σκελετός, ο οποίος έμεινε για αιώνες έτσι, και ο συγγραφέας του πρόσθεσε σάρκα, μύες και νεύρα. Ωραία δουλειά, ευχάριστη στο διάβασμα. Παρόλα αυτά, έλειπε το στοιχείο της περιέργειας. Αυτό το κατάλαβα όταν έφτασα στο τέλος, μιας και μετά το θάνατο των αδερφών και της μάνας, μου έμεινε ένα "και τώρα"; Η ιστορία του βαμπιρισμού, της εναλλακτικής ανάλυσής του, ήταν ενδιαφέρουσα, καθώς και η αναφορά στον ασκητή-μοναχό που γνώρισε τον μεταμορφωμένο Κωνσταντή. Η περιέργεια με ώθησε να ρουφήξω το τέλος, μιας και η προσμονή/περιέργεια ήρθε ξαφνικά. Αυτό στη Μάργω υπάρχει εξαρχής. Ως κλασικός φιλόλογος και λάτρης της μυθολογίας είμαι σε θέση να γνωρίζω τα σχετικά με Αμανδρυάδες, δρυίδες, λατρεία της φύσης (Διονυσιακή λατρεία, μαινάδες, Πάνας, Σειληνός, Σάτυροι κτλ.). Παρόλα αυτά όταν εμφανίζεται η Μάργω, ο σκοπός της είναι εξαρχής μυστήριος. Δεν είναι απλά η δύναμη της φύσης: είναι Φύση και πρόσωπο ταυτόχρονα, κάτι που εντείνει το μυστήριο. Όλα καλά μέχρι εδώ. Όσον αφορά την αποδόμηση της εξειδίκευσης του συγγραφέα, στη Μάργω φαίνεται ολοκάθαρα η αυτοαναφορικότητα. Ο Στέφανος γίνεται (αρκετά εύκολα) Φώτης. Μαθαίνουμε πως είναι δάσκαλος, πως του αρέσει το μεταφυσικό κτλ. Πως στο τέλος υπερασπίζεται τη Φύση, το Καλό και δίνει τη ζωή του γι' αυτό. Κάνοντας τη σύγκριση ανάμεσα στα δύο πάλι, βλέπω πως ενώ στο ένα είναι απαραίτητη η λεπτομέρεια στην βυζαντινή ιστορία, γεωγραφία, δόμηση της κοινωνίας και αξιώματα, στο άλλο δεν είναι. Στη Μάργω προκύπτει ένα flash-back σε έναν μεσαιωνικό "δυνατό". Έτσι συμπεραίνω πως ο πραγματικός συγγραφέας ειδικεύεται ή αρέσκεται στα βυζαντινά χρόνια. Δεν εξηγείται αλλιώς η εμβριθής γνώση των αξιωμάτων και των τότε πραγμάτων σε τέτοιο βαθμό. Έπειτα έρχεται η αγάπη προς τη φύση, την αρχαιότητα και το μυστηριακό. Στον "Όρκο" τα πράγματα είναι πιο περιορισμένα. Το παραμύθι δεν αφήνει πολλές διεξόδους αλλά και πάλι ξεφυτρώνει η Αχερώ (αρχαιοελληνικό όνομα, προαιώνια θεότητα - γυναικεία), κάτι που με κεντρίζει. Όταν διάβασα τη Μάργω (και έκανα τη σύνδεση) φάνηκε η ανάγκη του συγγραφέα να τονίσει την μητρότητα, την ανάγκη αποκαθήλωσης της πατριαρχίας και την παντοδυναμία της γυναίκας. Φάνηκε η ανάγκη για αναγωγή σε μυθολογικά χρόνια, αναφερόμενος (ελεύθερος πλέον από ιστορικές συμβάσεις) να αναφέρει κενταύρους, βρικόλακες (στον Όρκο) και άλλα μυθολογικά πλάσματα και να τα συνδέσει με το σήμερα.Σε αυτό το σημείο ενθουσιάστηκα, διότι κι εγώ έχω παρόμοιες ιδέες. Θα σας παραπέμψω στο blog μου: http://skylosofies.blogspot.gr/2015/10/blog-post_13.html Αν διαβάσετε το συγκεκριμένο αυτό άρθρο θα καταλάβετε γιατί μου άρεσε η αναφορά στην προαιώνια διαμάχη πατριαρχίας-μητριαρχίας.Το τελευταίο που θα αναφέρω είναι η προφανής αγάπη για το αιώνιο, το αθάνατο, το άφθαρτο. Στον Όρκο παρεμβάλλεται στο δημοτικό τραγούδι η ιστορία της φυλής των βρικολάκων, η οποία ανάγεται σε κάτι αρχαιότερο από τον ίδιο τον πλανήτη (μου άρεσε η αναγωγή σε ένα μακρινό άστρο). Μαθαίνουμε πως το αθάνατο δεν προορίζεται για όλους και πως έχει ένα τίμημα: ο υποβαλλόμενος στη διαδικασία χάνει τον εαυτό του/την ανθρωπιά του. Όλα καλά μέχρι εδώ. Στη Μάργω μαθαίνουμε πως το αθάνατο (ή μακρόβιο ίσως) μπορεί να επιτευχθεί με δυο τρόπους, τον φυσικό και τον Κακό. Δίνεται η ευκαιρία της επιλογής: όχι επιλογής ανάμεσα σε φθορά και αφθαρσία, αλλά η επιλογή ανάμεσα στο ποιον δρόμο διαλέγουμε για την μακροβιότητα. Η δύναμη της φύσης χαρακτηρίζεται σχεδόν μαγική, ενώ η δύναμη του Ανέωου Αιώνα δαιμονική (εδώ ας αναφέρω πως ετυμολογικά πιο πολύ με παρέπεμψε στο Α- εώς, δηλαδή ο αιώνας που δεν έχει αυγή, ο αιώνας του Σκότους - όλα αυτά πριν διαβάσω την ετυμολογική προσέγγιση του συγγραφέα). Σε κάθε περίπτωση η αθανασία εξαρτάται από διάφορους παράγοντες: την ευημερία της βελανιδιάς ή αντίθετα τις αιματηρές τελετές. Ας πούμε πως ο συγγραφέας προσπαθεί να "χαλιναγωγήσει" ή ¨να βάλει κανόνες" στην αθανασία, η οποία ούτως ή άλλως υπάρχει εκτός κανόνων του ανθρώπου.
Βαγγέλης Ιωσηφίδης, φιλόλογος
